Fundacja

Jeśli nie firma, to co? W jakiej formie działać w kulturze?

Pieniądze na kulturę / Strona główna

Kultura wyłącznie publiczna?

Powiedzmy sobie szczerze, że publiczny nie zawsze znaczy obowiązkowy. Mamy już prywatną opiekę zdrowotną, szkolnictwo, zakłady pracy. Mamy też i kulturę. Sektor kreatywny, czyli gałąź gospodarki łącząca twórczość artystyczną i przedsiębiorczość, ma się w Polsce dobrze, a nowe podmioty powstają jak grzyby po deszczu. Przyjmują różne formy: firm, fundacji, stowarzyszeń, grup nieformalnych. Utrzymują się ze sprzedaży swoich usług/produktów (w przypadku firm), grantów, dotacji, darowizn, sponsoringu (w przypadku organizacji pozarządowych). Jaką formę prowadzenia działalności w sferze kultury wybrać? Poniżej lista zalet prowadzenia organizacji pozarządowej w sektorze kreatywnym w odniesieniu do pozyskiwaniu grantów i dotacji.

Sektor kreatywny, czyli co?

Według zestawienia przygotowanego przez Rafała Kasprzaka z SGH do sektora kreatywnego zaliczamy (na podstawie kodów PKD):

  • Sztuki wizualne (74.20.Z; 90.03. Z; 47.78.Z)
  • Sztuki performatywne (90.01.Z; 90.02.Z; 90.04.Z)
  • Dziedzictwo narodowe, biblioteki i archiwa (91.01.A; 91.01.B; 91.02.Z)
  • Programowanie (58.21.Z)
  • Działalność wydawnicza (58.11.Z, 58.13.Z; 58.14.Z; 58.19.Z)
  • Produkcja filmowa i telewizyjna (59.11.Z; 59.13.Z; 59.14.Z)
  • Produkcja radiowa i muzyczna (59.20.Z; 60.10.Z; 60.20.Z)
  • Moda i wzornictwo (74.10.Z)
  • Reklama i działalność pokrewna (73.11.Z; 73.12.A; 73.12.B; 73.12.C; 73.12.D)
  • Architektura i projektowanie wnętrz (71.11.Z)

Działacie w którymś z ww. obszarów i wspieracie innych? Być może założenie organizacji pozarządowej jest dla Was lepszym pomysłem niż własna działalność gospodarcza.

Dane GUS-u

Według danych GUS-u za 2018 rok w Polsce jest 172,4 tys. organizacji pozarządowych, w tym:

  • 69,1 tys. stowarzyszeń rejestrowych
  • 14, 5 tys. fundacji
  • 5,9 tys. stowarzyszeń zwykłych
  • 65,5 przyparafialnych organizacji kościelnych

Sektor ten zatrudnia (na podstawie stosunku pracy) około 176,6 tys. osób, czyli mniej więcej tyle, ilu mieszkańców liczy Olsztyn. Najliczniejsze są NGO-sy działające w branżach: sport, turystyka, rekreacja, hobby (30%); ratownictwo (prawie 17%); kultura i sztuka (12,6%); edukacja, wychowanie i badania naukowe (ok. 10%). Trzecie miejsce kultury oraz wysoka pozycja edukacji (obie dziedziny często łączą się ze sobą) świadczą o zainteresowaniu tą formą działalności. Około połowę środków finansowych organizacji stanowiły dotacje przekazywane przez podmioty publiczne i niepubliczne. Reszta to zyski z działalności gospodarczej.

Pełen raport o organizacjach pozarządowych w Polsce: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/gospodarka-spoleczna-wolontariat/gospodarka-spoleczna-trzeci-sektor/sektor-non-profit-w-2018-roku,1,7.html

Dlaczego organizacja pozarządowa zamiast firmy?

Podejmując decyzję o prowadzeniu prywatnej działalności w sektorze kultury, rozrywki czy edukacji, warto rozważyć, czy organizacja pozarządowa jest pomysłem dla nas. Pierwszą myślą, która przychodzi do głowy, jest założenie własnej firmy, jednak w kontekście pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania większe możliwości mają stowarzyszenia i fundacje. Więc, jeżeli kieruje nami także misyjność i potrzeba realizowania ważnych społecznie działań, możemy wybrać taką formę dla naszych aktywności. Jeżeli dodatkowo chcemy sprzedawać nasze usługi lub wytwarzane przez nas przedmioty, powinniśmy zarejestrować organizację jako prowadzącą działalność gospodarczą. W świetle prawa będziemy traktowani jak przedsiębiorcy, jednak daje nam to większe szanse na uzyskiwanie zewnętrznych środków. Oprócz standardowych wymagań w stosunku do przedsiębiorców (obowiązek płacenia podatku dochodowego, podatku VAT, rozliczania się z Urzędem Skarbowym) dochodzi składanie sprawozdania do KRS-u.

Dotacje. Więcej możliwości

Zdecydowanie więcej możliwości mają fundacje i stowarzyszenia, jeżeli chcą pozyskać dotacje niż ich odpowiednicy działający jako firmy. Przede wszystkim mogą ubiegać się o wsparcie ze strony fundacji korporacyjnych, bankowych i innych dużych organizacji. Przykłady?

Podmioty publiczne także mają ofertę dla NGO-sów:

A to tylko kilka przykładów źródeł finansowania. Jest ich znaczenie więcej!

Co zamiast zakończenia?

Konkret! W trakcie pisania tego tekstu powstała jedna fundacja! Dwoje wspaniałych fundatorów, głowy pełne pomysłów i szerokie perspektywy na zdobywanie funduszy na edukację muzyczną dzieci. Miała być firma, ale możliwości otrzymywania grantów na bezpłatne zajęcia dla dzieci (w tym niepełnoprawnych) pomogły podjąć decyzję o założeniu fundacji.😀😀😀

Add A Comment